اکدیان
یکی دیگر از اقوامی که مدتها پیش از ورود آریائیان در این منطقه تمدنی پدید آورده اند اکدیان هستند. تمدن درخشان و شهرهای بزرگی که توسط سومریان و ایلامیان در عراق و خوزستان پدید آمد، نظر اقوام سامی را که در غرب، جنوب و تا اندازه ای شمال صحرای عربستان می زیستند جلب نموده و به تدریج آنان را به سوی سرزمین بین النهرین کشاند و سامیان به مرور به یکی از دو قوم اصلی این سامان تبدیل شدند. آنان در حدود سالهای 2800 ق.م چنان نیرومند شده بودند که در برخی شهرهای سومری حائز اکثریت بوده و حکومت این شهرها را در دست داشتند. در سال مذکور شخصی به نام "مانیشتو" پاتسی(حاکم) اکد شد و با اتفاده از مقام و موقعیت خویش عنان حکومت را از دست سومریان خارج ساخته و سلسله سامی کیش را بوجود آورد. علی پاشا صالح درباره حاکمیت اکدیان در این دوره چنین می نویسد:
"قوم دیگری از نژاد سامی به نام اکدی درشمال آن سرزمین(عراق. م) و در حدود بغداد امروز زندگانی می کردند. نزدیک پنج هزار سال پیش اکدیان بر سومریان دست یافتند و پادشاه ایشان"سرگن" قلمرو خود را از مرز کرمانشاه تا شام و کرانه های دریای روم گسترش داد و سیصد سال دوران فرمانروایی اکدیان دوام داشت تا سومریان باز قدرت یافتند و شهر لاگاش را پایتخت خود قرار دادند و بجای زبان سامی که زبان اکدیان بود زبان سومری رسمی شد".(1)
بدستور سارگون همه قوانین و نوشته هایی که به زبان سومری بود، به زبان سامی ترجمه شد. بعدها "آشوربانیپال" شاه آشور از این ترجمه ها نسخه برداری کرده به آشور برد و بدینسان آنها محفوظ ماندند.
